İdil Biret: Bir Harika Çocuğun Portresi

Bu yıl 34. yaşını kutlayan Uluslararası İstanbul Film Festivali kapsamında gösterilen en özel yapımlardan biri genç yönetmen Eytan İpeker'in yedi yılı aşkın bir süredir çalışmalarını yürüttüğü ve nihayet tamamladığı müzik dahimiz İdil Biret'in hayatını ve sanat yaşamını konu alan belgeseliydi.

Eğitimini Amerika'da tamamlayan İpeker, 56 dakikalık bu belgeseli ile uzun soluklu çabasının sonucunda çok önemli bir esere imza atmış. İdil Biret: Bir Harika Çocuğun Portresi filmi ile, Biret'in çocukluğundan Paris'teki eğitim yıllarına, dönemin radyo kayıtlarından kendisiyle yapılan röportajlara, konserlerinden özel yaşamına kadar bir dahinin hayatına tadımlık da olsa şahit olabiliyorsunuz. Tadımlık diyorum çünkü bu eşsiz kadını izlerken belgeselin hiç bitmemesini diliyor insan ve elbette 56 dakika eksik kalıyor.

1941 yılında Ankara'da doğan İdil Biret'in, henüz beş yaşındayken İsmet İnönü tarafından dinlenince hayatı değişir. Öyle bir dehadır ki adına mecliste İdil Kanunu çıkarılır ve özel olarak eğitilebilmesi için devlet desteğiyle Paris'e gönderilir. Belgeselde meclisteki siyasilerin küçük İdil hakkında yaptıkları yorumlara rastlamak da mümkün. Yorumlardan genç cumhuriyetin sanata yaklaşımını değerlendirebilirsiniz. Benim özellikle aklımda kalan birtakım siyasilerin yaptığı "Kız çocuğuna güven olmaz. Evlenir her şeyi bırakır bütün çabalar boşa çıkar." yorumları oldu. Bu noktada en önemli karar merci olan İsmet İnönü'nün vizyonerliği, sanata verdiği değer ve yaklaşımı takdir ve büyük bir saygıyla anılmalı. 

Belgeselde, pek çok önemli müzisyenin hocası olmuş Fransız Nadia Boulanger'in önce "Çocukları eğitmiyorum." diyerek reddettiği küçük İdil'i görür görmez fikrini değiştirip eğitmenliğini yapmayı kabul etmesi, 20. yüzyılın en önemli piyanistlerinden kabul edilen Alman Wilhelm Kempff'in henüz 11 yaşında iken İdil Biret ile birlikte konser vermesi ve ömrü boyunca Biret'i en kıymetli öğrencisi olarak anması, Polonyalı bir başka büyük piyanist Arthur Rubinstein'in "Çalışını ilk duyduğumda gözlerimden yaş geldi." deyişi, İdil Biret'in çalışma disiplini, kedilere duyduğu derin sevgi gibi pek çok unutulmaz detay var.

İdil Biret: Bir Harika Çocuğun Portresi uzun zamandır yapılması gereken bir işti. Eytan İpeker bu işe kalkışmış ve ortaya başarıyla kotarılmış bir belgesel çıkararak tarihe not düşmüş. Tavsiye edeceğim değerli bir film.

Filmin Notu 8/10

Filmin Künyesi
Filmin Adı: İdil Biret: Bir Harika Çocuğun Portresi
Yönetmen: Eytan İpeker
Oyuncular: İdil Biret, Şefik Büyükyüksel, Claude Samuel, Dominique Xardel, Michel Devos, Antoni Wit, Günter Appenheimer, Filiz Ali, Nevit Kodallı, Özden Toker İnönü, Remy Stricker, Dominique Merlet, Irene Kempff, Ayla Erduran, Suna Kan
Yapım: 2015

Fotoğraflar İdil Biret’in resmi web sitesindeki galeriden alınmıştır.  http://www.idilbiret.eu/tr/