Çekmeceler

Çekmeceler, Mehmet Binay ve Caner Alper’in Zenne filminden sonra yönetmenlik koltuğuna oturdukları ikinci yapım. İlk filmleri Zenne ile akıllarda kalan ikili, Çekmeceler filminde yine gerçek bir hikâyeden yola çıkıyor. Ve rahatsız ediciliğini gerçekliğinden alan bir büyüme öyküsü anlatıyor.

Filmle ilgili ilk söyleyeceğim etkileyici bir yapım olduğu. Çünkü Çekmeceler, aslında hepimizin bir şekilde içinde olduğu, içinde olmaya mecbur bırakıldığı bir hikâyeden besleniyor. Bu tanıdık hikayede, kadın olmayı bir lanete çeviren erkek odaklı sistemin kadına yaşam hakkı tanımayan düzeninde ayakta kalmaya çalışan Deniz’in (Ece Dizdar) hikayesi anlatılıyor.

Deniz’in hikâyesinin kahramanları iktidara ve bekarete saplantısı olan sözde sanatçı, şiddet yanlısı, bencil ve nefret dolu bir baba ile “ağzımızın tadı bozulmasın”cı bir anne. Deniz, babasının saplantıları ve annesinin görmezden gelmeleri yüzünden cinselliğini oldukça travmatik bir biçimde yaşıyor. Ve çekmeceler açılıyor. Film; kilitler, çekmeceler ve anahtarlar olarak üç metaforik isimle bölümlendirilmiş.

Birinci bölüm yani kilitler, Deniz’in çocukluğuna ve ilk gençlik yıllarına tekabül ediyor. Tüm düğümlerin atıldığı kısım. İlk cinsellik uyanışları, ilk travmalar, ilk orospu yaftalamaları, anne babanın boşanması, bekaret kontrolleri… Deniz’e bu bölümde, hayatın bir masal olmadığı sert bir dille anlatılıyor.

İkinci bölüm çekmecelerde Deniz’in kilitler aşamasında aldığı tüm yaralar su yüzüne çıkıyor. Deniz çocukluğunda çekmecelerine ne doldurduysa burada onları döküyor. Girdiği hiçbir işte başarılı olamıyor, ilişkileri yürümüyor, sevgi arayışına karşılık bulamıyor, git gide daha çok yara alıyor…

Üçüncü ve son bölüm ise anahtarlar. Bu bölümde Deniz etrafa saçılmış her şeyi düşe kalka, yara bere içinde de olsa toparlamaya soyunuyor. Babasının ölümü ile ilk iş olarak yine denize koşup arınan genç kadın adeta bir kez daha doğuyor. Babanın ölümü elbette sembolik, baba hayatta olsa da olmasa da zihinde bıraktığı tahribat iyileşmediği sürece miras bıraktığı hayaletler her zaman zihnin en karanlık yerinde kalıp bir gün bir yerlerde ortaya çıkacak. Deniz de sanki bunu düşünür gibi bakıyor son kez hayatının mimarı olan adama.

Ece Dizdar’ın Deniz rolündeki performansı çok başarılı. Taner Birsel, Tilbe Saran ve Nilüfer Açıkalın da çok iyi iş çıkarmışlar. Oyunculuk anlamında dört dörtlük bir film diyebilirim. Uzun süresi de hikayeye gölge düşürmüyor. Final ise özellikle başarılı. Binay ve Alper her şeye rağmen finalde umudu yeşertmek istemişler. Mehmet Binay-Caner Alper bundan sonra da dokunulmamış konulara değinecek gibi duruyor. Bir sonraki işleri için şimdiden heyecanlıyım.

Film, bitince bir süre kalkamıyorsunuz yerinizden. Deniz birken bin oluyor ismi değişiyor. Özgecan Arslan ve daha nicelerine dönüşüyor. Bu filmi kadınlardan önce tüm erkeklere tavsiye ederim. Mutlaka izleyin ve üzerine düşünün.

Bu ülkede erkeklerin bu konularda düşünmesine ihtiyacımız var. Çünkü biz bu topraklarda yaşamakta ve nefes almakta çok zorlanıyoruz. Öyle ki bu topraklarda kadın olmak, doğduğun günden itibaren ailende, okulda, sokakta, iş yerinde, kısacası yaşadığın, geçtiğin, uğradığın, kaçtığın, dokunduğun her yerde kurduğun veya kurmayı denediğin her ilişkide sadece kadın olduğu için acı çekeceğin anlamına gelir. 

Şanslıysan tacize uğrayacak, kimliğin ve zekan aşağılanacak, dövüleceksin. Şanssızsan yine tacize uğrayacak, kimliğin ve zekan aşağılanacak, dövülecek, tecavüze uğrayacak, yakılacak, öldürüleceksin. Elbette şanssızlığın ölünce de yakanı bırakmayacak. Ölümünden sonra açılan davada dahi yargılanan sen olacaksın. Tahrik unsuru var mıdır diye soracak savcılar. Olur ya adamı tahrik etmişsindir, kim bilir ne giymişsindir öldürülürken.  Hem sonra saat kaçtı acaba tecavüze uğradığında? Hava karardıysa adam haklı bulunacaktır. 

Çekmeceler her şeye rağmen “Açmaktan Korkma” diyor. Hepimiz hikâyelerimizi açıp kadına yöneltilmiş tüm çirkinliklere karşı sesimizi yükselttikçe anahtarlarımıza daha çabuk ulaşacağız. 

8 Mart Dünya Kadınlar Günü kutlu olsun.

Filmin notu 7/10

Filmin Künyesi
Filmin Adı: Çekmeceler
Yönetmen: Caner Alper – Mehmet Binay
Senaryo: Caner Alper – Mehmet Binay, İsmail Onur Coşkun, Tilbe Saran
Oyuncular: Ece Dizdar, Taner Birsel, Tilbe Saran, Nilüfer Açıkalın
Yapım: 2015